در گذشته مبتلا شدن به بیماریهای مقاربتی یک کابوس برای مردم به ویژه خانمها بود. یکی از تدابیری که سبب شد مردم بدون داشتن ترس و با حفظ سلامتی از زندگی جنسی خود لذت لذت ببرند، همین واکسن گارداسیل بود؛ واکسنی که تا حد بسیار زیادی از بیماریهای مربوط به HPV یا زگیل تناسلی پیشگیری می کند. در این مطلب از سپیده مساعدی شما را با این واکسن آشنا میکنیم.
واکسن گارداسیل دقیقا چه نوع واکسنی است؟
به جرات میتوان گفت که گارداسیل یکی از کاربردیترین واکسنهای پیشگیری از اچ پی وی است که از شخص در مقابل برخی ویروسهای اچ پی وی و همینطور زگیل تناسلی محافظت میکند. برای درک بهتر ماهیت این واکسن لازم است تا با عملکرد ویروس اچ پی وی یا همان پاپیلومای انسانی آشنا شوید.
به طور کلی اچ پی وی نوعی عفونت مقاربتی رایج به شمار میآید که از راه تماس پیدا کردن پوست به پوست منتقل خواهد شد. خوب است بدانید که اچ پی وی دارای بیش از 200 سویه است که از راه آمیزش جنسی منتفل می شود. آمارها نشان میدهند که رواج این عفونت به حدی است که تقریبا 80 درصد مردم در مرحلهای از زندگی خود به آن مبتلا میشوند.
سیستم ایمنی بدن اغلب اوقات ویروس اچ پی وی را نابود میکند. اما در این بین برخی از سویهها قابلیت سرطانزایی دارند. به بیانی دیگر ویروس اچ پی وی یکی از علل اصلی بروز سرطان دستگاه تناسلی، گلو، مقعد و هر بخشی با بافت مخاطی است.
خوشبختانه در طی سالهای اخیر با تزریق این واکسن، شیوع سرطانهایی از این قبیل به ویژه سرطان دهانه رحم در بین خانمها کاهش چشمگیری داشته است. پروتئینهای گارداسیل از دیواره ویروس به دست میآیند و سیستم ایمنی در زمان رویارویی با آنها عملکرد ایمنی مشابه با زمان مواجهه با ویروس از خود نشان میدهد.
انواع واکسن گارداسیل کدام هستند؟
واکسن اچ پی وی دارای انواع مختلفی است که هر یک از آنها میتوانند از بدن در مقابل سویههای مختلف این ویروس محافظت کنند. به همین خاطر هم بسیار مهم است که بدانید چه واکسنی را بزنید. از جمله انواع واکسن گارداسیل میتوانیم به گارداسیل (Gardasil، vHPV4)، گارداسیل 9 (Gardasil 9 یا vHPV9) و سرواریکس (Cervarix یا vHPV2) اشاره کنیم. در ادامه شما را با انواع این واکسن آشنا خواهیم کرد.
گارداسیل-9 از شما در مقابل 9 سویه اچ پی وی محافظت میکند
سویههایی مانند HPV-16 و HPV-18 دارای بیشترین خطر ابتلا هستند و آمارها نشان میدهند که عامل اصلی بروز 90 درصد از سرطانهای دهانه رحم، مقعد و سایر سرطانهای مرتبط با اندام تناسلی و حلق میباشند. 5 سویه بعدی، HPV-31-33-45-52-58 میباشند که فی المجموع 20 درصد سرطانهای رحم را به خود اختصاص دادهاند و نقش اصلی در ایجاد آنها دارند.
نوبت به سویههای دیگر یعنی HPV-6 و HPV-11 میرسد. خوب است بدانید که سویههایی مانند HPV-6 و HPV-11 منجر به ایجاد 90 درصد از زگیلهای تناسلی میشوند که به این ترتیب تزریق واکسن گارداسیل میتواند از شما در مقابل این سویهها محافظت کند.
آمپول گارداسیل؛ نخستین واکسن اچ پی وی که تاییدیه FDA را دریافت کرده است
از دیگر انواع واکسن گارداسیل میتوانیم به نمونه ابتدایی آن اشاره کنیم که به عنوان نخستین واکسن ویروس اچ پی وی تاییدیه سازمان غذا و داروی آمریکا دریافت کرده است. این واکسن میتواند از شما در مقابل 4 سویه یعنی HPV-16 و HPV-18، HPV-6 و HPV-11 محافظت کند.
سرواریکس و عملکرد آن
از دیگر انواع واکسن گارداسیل میتوانیم به سرواریکس اشاره کنیم. این واکسن موفق شد در سال 2009 میلادی از سوی سازمان غذا و داروی آمریکا مجوزهای لازم را اخذ کند. این واکسن صرفا از ابتلا به سویههای پر ریسکی که باعث سرطان میشوند، پیشگیری خواهد کرد.
اما توجه داشته باشید که واکسن سرواریکس در مقابل گونههایی از ویروس که عامل اصلی زگیل تناسلی هستند، هیچ گونه محافظتی را ارائه نخواهد داد. در حقیقت میتوان اینطور بیان کرد که سرواریکس یک واکسن زگیل تناسلی نبوده و صرفا در مقابل سویههای زیر موثر است:
- HPV-16
- HPV-18
واکسن ایرانی پاپیلوگارد
چهارمین نوع از واکسن گارداسیل، پاپیلوگارد است که نوع ایرانی این واکسن میباشد. این واکسن در سال 1399 وارد بازارها شد. پاپیلوگارد واکسنی دو ظرفیتی است که در مقابل سویههای 16 و 18 اچ پی وی از شما محافظت میکند. این واکسن در مقایسه با واکسنهای خارجی قیمت پایینتری دارد و در دسترستر میباشد.
مروری بر تاثیرات دریافت گارداسیل
یکی از دغدغههای اساسی مبتلایان به ویروس اچ پی وی این است که آیا همچنان تزریق این واکسن میتواند برای آنها موثر باشد؟ در جواب باید بگوییم حتی در صورتی که به یکی از سویههای ویروس اچ پی وی مبتلا شده باشید میتوانید با تزریق این واکسن از بدن خود در مقابل سایر ویروسها مراقبت کنید.
توجه داشته باشید که گارداسیل این پتانسیل را ندارد تا درمان را تکمیل کند اما از ابتلا به دیگر ویروسهای مرتبط با اچ پی وی جلوگیری به عمل میآورد. بنابراین حتی در شرایطی که مبتلا به این ویروس هستید، بهتر است گارداسیل را تزریق کنید تا در معرض دیگر ویروسها قرار نگیرید.
بیشتر بخوانید: درمان اچ پی وی 16
ویروسهای اچ پی وی در انواع ۶ و ۱۱ در ایجاد زگیل تناسلی نقش مهمی دارند. تحقیقات به عمل آمده نشان دادهند که تزریق این واکسن تا ۹۰ درصد احتمال ابتلا به ویروس های مذکور را کاهش خواهد داد. اما باید بگوییم که آمپول گارداسیل با افزایش مقاومت بدن صرفا باعث پیشگیری از بیماری زگیل تناسلی میشود و هیچ گونه نقش درمانی ندارد.
از دیگر مزایای درمانی واکسن گارداسیل میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- درمان سرطان دهانه رحم
- درمان سرطان واژن
- درمان سرطان پشت گلو
- درمان سرطان آلت تناسلی
- درمان سرطان مقعد
بهترین زمان برای تزریق واکسن گارداسیل
به طور کلی باید گفت که بهترین سن برای تزریق واکسن گارداسیل به افراد، محدوده سنی 9 تا 12 سالگی است. با این وجود میتوان این واکسن را تا سن 45 سالگی هم تزریق کرد؛ البته به شرطی که در سنین پایینتر آمیزش جنسی ناایمنی نداشته باشید.
از طرفی هم تزریق این واکسن در سنین بالاتر در مقایسه با دریافت دوز در زمان طلایی طبیعتا محافظت کمتری را برای شما به همراه خواهد داشت. اصولا تزریق این واکسن بعد از 26 سالگی چندان توصیه نشده است؛ اما شما این امکان را دارید که با مشورت با پزشک این واکسن را بزنید.
سازمان غذا و داروی آمریکا در سال 2018 محدوده سنی برای دریافت گارداسیل را از سن 26 به 45 سالگی افزایش داد؛ زیرا نتایج تحقیقات به عمل آمده در این حوزه نشان داد که دریافت دوزهای معینی از گارداسیل در این محدوده سنی نقش مهمی در پیشگیری از ویروس اچ پی وی دارد.
چگونگی تزریق واکسن گارداسیل
واکسنهای گارداسیل از جمله واکسنهای دو یا سه دوزی به شمار میآیند؛ به همین خاطر هم میتوان گفت که تزریق صرفا یک دوز از آن تاثیر آنچنانی در سلامت شما دارد. اصولا در سنین 9 تا 15 سالگی و پیش از اینکه فعالیتهای جنسی شروع شود، تزریق دو دوز از این واکسن به فاصله 6 تا 12 ماه کفایت میکند.
در این سنین سیستم ایمنی بسیار قدرتمند است و بنابراین محافظت بالایی در برابر اچ پی وی ایجاد میشود. افراد بالای 15 سال و آنهایی که دارای سیستم ایمنی ضعیف هستند، بهتر است که برای کسب بهترین نتیجه از این واکسن، سه دوز از آن را تزریق کنند.
خوب است بدانید که تزریق سه دوز از گارداسیل به ترتیب زیر انجام میشود:
- دوز دوم 1 الی 2 ماه بعد از دریافت دوز اول
- سومین دوز هم شش ماه بعد از دریافت دوز اول
آیا آقایان هم میتوانند واکسن Gardasil را تزریق کنند؟
با وجود اینکه در بسیاری از منابع علمی تزریق گارداسیل به خانمها توصیه شده اما آقایان هم با صلاحدید پزشک میتوانند در محدوده سنتی 9 الی 45 سالگی نسبت به دریافت دوزهای این واکسن اقدام کنند. اصولا آمپول گارداسیل از بدن آقایان در برابر ویروس پاپیولمای انسانی، سرطان مقعد و همینطور آلت تناسلی محافظت خواهد کرد.
بنابراین میتوانیم نتیجه بگیریم که بر خلاف تصور عامه مردم، این واکسن صرفا مخصوص بانوان نخواهد بود. در کشور ما با در نظر گرفتن محدودیتها و گستردگی بیماریهای ناشی از اچ پی وی همواره از بانوان به عنوان گروههای هدف نام برده میشود.
همچنین بخوانید: درمان اچ پی وی 18
عوارض گارداسیل
واکسن گارداسیل نیز شبیه به هر واکسن دیگری طبیعتا دارای برخی عوارض جانبی است. البته لازم به ذکر میباشد که این عوارض اغلب خفیف و موقتی هستند. از شایعترین عوارض این واکسن کاربردی میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- اسهال
- تب
- درد در ناحیه شکم
- سردرد و خستگی
- داشتن حالت تهوع و استفراغ
- احساس سرگیجه و افت فشار خون بعد از تزریق دوزهای مشخصی از این واکسن
- درد و گرفتگی در ماهیچهها تا مدتها بعد از تزریق گارداسیل
تعرفه تزریق واکسن گارداسیل
توجه داشته باشید که هزینه گارداسیل علی رغم اینکه دارای تعرفهای معین است، اما با در نظر گرفتن نوسانات بازار وسایل پزشکی و داروها نمیتوان قیمت دقیقی را برای این واکسن کاربردی معرفی کرد. اما میتوانیم از یک موضوع با اطمینان صحبت کنیم و آن هم این است که قیمت واکسنهای گارداسیل نسبت به گذشته افزایش چشمگیری داشته است.
اما اگر بخواهیم در خصوص آخرین قیمت این واکسن در بازار صحبت کنیم باید بگوییم که قیمت نوع 4 ظرفیتی آن معادل با 5 میلیون تومان بوده است. قیمت انواع 9 ظرفیتی آن نیز در محدوده 10 الی 20 میلیون تومان قرار دارد.
سوالات متداول درباره واکسن گارداسیل
- کدام افراد نباید از واکسن گارداسیل استفاده کنند؟
افرادی که به مخمرها حساسیت دارند، داشتن آلرژی شدید به نمونههای واکسن اچ پی، بارداری در صورتی که مشکلاتی مثل سرطان یا ایدز دارید و یا اگر آنفولانزا دارید، توصیه میکنیم که از این واکسن به هیچ عنوان استفاده نکنید. - آیا گارداسیل منجر به ناباروری در افراد میشود؟
در حال حاضر مطالعات صورت گرفته از سوی متخصصان وجود ارتباط میان تزریق این واکسن و ناباروری را تایید نکردهاند. با این حال به شما پیشنهاد میکنیم قبل از تزریق گارداسیل با پزشکی متخصص در این زمینه مشورت کنید. اما به طور کلی باید گفت که این واکسن عوارضی جدی در زمینه ناباروری نخواهد داشت. - بهتر است هر چند سال یک بار واکسن گارداسیل را تزریق کنیم؟
اگر تمامی دوزهای توصیه شده Gardasil را دریافت کردهاید، دیگر نیازی به تکرار نخواهد بود. - واکسن Gardasil خارجی بهتر است یا نمونه ایرانی آن؟
به طور کلی نمونه خارجی گارداسیل اندکی نایاب بوده و قیمت به مراتب بالاتری دارد. در صورتی که واکسن ایرانی یا پاپیلوگارد با فراهم کردن شرایط ایمنی مناسب بدن، از شما در مقابل ویروس اچ پی وی نوع 16 و 18 محافظت میکند و قیمت مناسبتری هم نسبت به نمونه خارجی دارد. - تاثیر واکسن Gardasil تا چند سال دوام دارد؟
شما بعد از دریافت گارداسیل حداقل به مدت 12 سال در مقابل چندین نوع از این ویروس ایمن خواهید بود. - آیا استفاده از گارداسیل بعد از ابتلا موثر خواهد بود؟
خوب است بدانید که تزریق گارداسیل پس از مبتلا شدن صرفا از شما در برابر ویروسهایی که هنوز به آن مبتلا نشدهاید، محافظت میکند و تاثیر آنچنانی در زمینه درمان عارضه نخواهد داشت. - واکسن گارداسیل معمولا چطور تزریق میشود؟
در بسیاری از موارد واکسن Gardasil به شکل عضلانی در بخش دلتوئید بالایی بازو و یا در ناحیه بالاتر ران تزریق میشود. - کدام داروها با واکسن گارداسیل تداخل دارند؟
از جمله داروهایی که ممکن است با واکسن گارداسیل تداخل داشته باشند میتوانیم به داروهای استروئیدی، داروهای شیمی درمانی، داروهای مخصوص اختلالات خود ایمنی، درمان روماتوئید و آرتریت و همینطور داروهای تجویز شده برای پیوند اعضا اشاره کنیم. - آیا در دوران بارداری میتوان اقدام به تزریق واکسن گارداسیل کرد؟
همانطور که قبلا هم اشاره کردیم، استفاده از واکسن گارداسیل در دوران بارداری توصیه نمیشود. افرادی که باردار هستند باید استفاده از برخی واکسنها را تا پس از دوران بارداری خود به تعویق بیندازند. اگر بعد از تزریق دوز اولیه گارداسیل متوجه بارداری شدید، باید تزریق دوزهای دوم و سوم را به تعویق بیندازید. - راههای انتقال ویروس HPV کدام هستند؟
ویروس اچ پی وی به صورت عمده از راه تماس مستقیم پوست به پوست انتقال پیدا میکند. در نتیجه میتوان گفت، این نوع بیماری از راه اشکال مختلف رابطه جنسی واژینال، مقعدی و حتی دهانی منتقل میشود. در نظر داشته باشید حتی در صورتی که شخص بیمار، هیچ علائم یا نشانهای از بیماری خود نداشته باشد، همچنان ناقل این بیماری محسوب شده و میتواند آن را انتقال دهد.
2 پاسخ
سلام
یعنی سنمون از 26 سال بیشتر باشه نباید واکسن گارداسیل بزنیم؟
تا 45سالگی می توانید واکسن گارداسیل تزریق کنید.